AMELİYATSIZ MİTRAL KAPAK YETMEZLİĞİNİN TEDAVİSİ

Mitral kapak, aort kapağı ile beraber kalbin en önemli iki kapağından biridir. Akciğerlerden gelen oksijenlemiş kan, açılan mitral kapak aracılığı ile kalbin ana pompa boşluğunu, yani sol karıncığı doldurur. Sonra kalp kasıldığında mitral kapak kapanır, aort kapak açılır ve kan aort denilen ana damar aracılığı ile vücuda taşınır.

Eğer mitral kapak kapanması gereken anda tam kapanamaz ise, kalp kasıldığında kanın bir kısmı akciğerlere geri kaçar. Bu durum mitral yetmezliği olarak adlandırılır. Mitral yetmezliğinin ciddi boyutlarda olması kanın vücuda taşınmasında sorun oluşturacağından önemli bir kalp hastalığı olarak karşımıza çıkar.

Mitral kapak yetmezliği, ya kapağın kendisinin hastalığı veya kalp yetmezliğinin bir parçası olarak oluşur. Her iki durumda da kalp fonksiyonları gittikçe bozulur. Hasta ilerleyen nefes darlığı ile hayatını kaybedebilir. Bu nedenle ilerlemiş mitral yetmezliklerinin mutlaka tedavisi gerekir. Sorun mekanik bir sorun olduğundan, tedavisinin de mekanik yöntemlerle olması gerekir. Tedavide en sık kullanılan yöntem mitral kapağın cerrahi yöntemle değiştirilmesidir. Cerrahi yöntem demek açık kalp ameliyatıdır. Göğüs duvarında açılan pencere yardımıyla, hasta kalp akciğer pompasına bağlanır, dolaşım durdurulur, mevcut kapak yerine metal veya dokulardan yapılmış bir yapay kapak yerleştirilir. Bu kapak kalp içindeki dokulara dikilir, sonra kalp tekrar çalıştırılır. Bu cerrahi yöntem mitral yetmezliğinin tedavisi için etkilidir. Yapay kalp takıldıktan sonra bir komplikasyon olmaz ise yıllarca takılan yapay kapak fonksiyonunu güvenle devam ettirir. Burada sorun ameliyatla kapak değişimi planlanan hastanın genel durumunun bir açık kalp operasyonunu kaldıracak kadar iyi olup olmadığıdır. Maalesef bazen hastalar hastalığının ileri devrelerinde başvururlar. Veya eşlik eden başka hastalıklar nedeniyle açık kalp cerrahisi riski çok yüksek olur. Böyle durumlarda yüksek riskler nedeniyle hasta ameliyat edilemez. Esasında kapağa yapılacak bir müdahale ile hastalığı seyri düzelebilecek iken, ameliyat esnasında hastanın kaybedilme riski nedeniyle cerrahi müdahale yapılamaz ve hastanın durumu ağırlaşır. Son zamanlarda kullanılmaya başlanan yeni bir tedavi yöntemi ile bu sorunla büyük oranda baş edilmektedir. Bu tedavi yönteminin adı TRANSKATETER MİTRAL KAPAK ONARIMI’ dır.

Transkateter mitral kapak onarımı yönteminin en büyük avantajı hastada bir açık kalp cerrahisine gereksinim olmamasıdır. Yöntem kasık damarları aracılığı ile gerçekleştirilir. Temelde işlem her gün sıklıkla yaptığımız koroner anjiyografi yöntemine benzer. Kasık damarına, perkutan teknik denilen denilen teknikle dışarıdan iğne ile girilerek plastik içi boş bir tüp (kılıf) yerleştirilir. Sonra bu yol kullanılarak mitral kapağın onarımı için kullanılacak malzemeler, kateter denilen yumuşak tüpler ve teller ile kalbe kadar ilerletilir. Transkateter mitral kapak onarımı denilen yöntemin püf noktası bu aşamada başlar. Milimetrik boyutlarda küçük metal bir klips ile, mitral kapağın yaprakları üç boyutlu ekokardiyografi görüntüleme altında yakalanarak birleştirilir. Böylece normalde kapalı pozisyonda iken birleşmesi gereken, ama hastalık nedeniyle birleşemeyen yaprakçıklar klips aracılığı ile birleştirilir. Bu sayede mitral yetmezlik azalır. Bu yöntemde kullanılan klips’in ticari adı MitraClip’dir. O nedenle tüm bu işleme kısaca MitraClip adı verilir. Her kalp kasılmasında hareket eden (açılıp, kapanan) bir kapak yapısına bir klip yerleştirmek yüksek teknoloji ekipman ve iyi bir ekip çalışması gerektirir. İşlemin tamamlanmasından sonra ekokardiyogarfi yöntemi ile mitral yetmezliğin azaldığı kontrol edilir. Yaklaşık bir saat süren işlem sonrası hasta bir süre yoğun bakımda izlendikten sonra odasına gönderilir.